در پرتغال زندان معروفی است به نام زندان محبت. همان‌طور که از اسمش هم مشخص است، در این زندان به زندانیانش فقط محبت می‌کنند. این زندان مختص مجرمان جوانی است که برای اولین بار به زندان می‌روند. در زندان محبت صبح‌ها شیر و کیک می‌دهند، عصر‌ها شیر و بیسکوییت و شب‌ها شیر و سیب. جوانان صبح‌ها ورزش می‌کنند و سپس به کلاس‌های آموزشی می‌روند و بعد از ظهر‌ها می‌توانند به ورزش مشغول شوند. اگر از بین آنها کسی آمادگی ازدواج داشته باشد، ترتیب ازدواج او را با یکی از مجرمان بند خانم‌های زندان محبت فراهم می‌کنند. خلاصه آن‌قدر همه چیز در این زندان خوب و با محبت است که تمام تصورات آدم در مورد زندان را دگرگون می‌کند. این بار دیگر نه خبری از گوانتانامو هست و نه ابوغریب. نه نیازی به فکر فرار است و نه نهاد بین‌المللی حقوق بشر ازتان شکایت می‌کند، حتی نیازی نیست به خاطر بودن در زندان کیلوهای اضافی وزنتان هم کم شود.
این بار خود زندانی کلا حال می‌کند از این‌که در زندان است. صحبت از زندان‌هایی است که آن‌قدر تعجب‌برانگیز هستند یا در آنها از بس کار عجیب و غریب انجام می‌شود که فرصتی برای کارهایی که گفته شد نباشد.
۱
اگر روزی روزگاری گذرتان به کشور بولیوی بیفتد و تصمیم بگیرید چند روزی در این کشور گشت و گذار کنید، غیر از هتل، مسافرخانه و یا حتی ویلا یک انتخاب ویژه خواهید داشت که در هیچ جای دیگر دنیا شبیه آن را پیدا نخواهید کرد؛ زندان!
داستان از این قرار است که زندان سن پدرو بزرگ‌ترین زندان بولیوی است که توریست‌ها می‌توانند علاوه بر بازدید از آن اگر دلشان خواست شب را مهمان زندان سن پدرو باشند. اما این تنها ویژگی زندان سن پترو نیست. این زندان از بیرون با دیوار‌های ضخیم و برج‌های نگهبانی‌اش کاملا شبیه یک زندان است، اما فقط کافی است وارد آن شویم تا کودکانی را ببینیم که در حالی که محتویات بینی‌شان در حال چکیدن روی لباسشان است، در حال بازی در حیاط زندان هستند. کافه‌ها و میز و صندلی‌هایشان و بوی تند قهوه که از آنها برخاسته و انواع مغازه از رستوران و سلمانی گرفته تا روزنامه‌فروشی و بنگاه املاک(!) تنها قسمتی از تصاویر عجیبی است که به محض ورود به این زندان دیده می‌شود. در این لحظه است که بازدیدکننده بدبخت باید از تعجب شاخ دربیاورد، اما هنوز برای آن هم زود است. در داخل این زندان از محافظ، مامور، میله‌های زندان و حتی لباس فرم خبری نیست. بنگاه املاک را که یادتان هست. دلیل بودن این بنگاه‌ها هم در نوع خودش جالب است. سلول‌ها در این زندان اجاره داده می‌شود و اگر زندانی بخواهد، می‌تواند آن را تا زمان اتمام محکومیتش به صورت قسطی بخرد.
قیمت هم بدک نیست. از سلول هزار دلاری هست تا سلول‌های باکلاس‌تر که قیمتشان تا ۱۵ هزار دلار هم می‌رسد.
۲
در بیشتر زندان‌ها، زندانیان برای این‌که روزهایشان بی‌خودی تلف نشود، معمولا مشغول به یک حرفه، هنر و یا حتی کار صنعتی می‌شوند. اما زندان ۱۵۰۰ نفری سیبو در کشور فیلیپین برنامه‌ای دیگر برای زندانیانش در نظر گرفته است. مسئولان این زندان چند سالی است کلیه مجرمان جنایی و قاچاقچیان را وادار به تشکیل گروه‌های حرکات موزون کرده و زندانیان مجبورند در روز در حدود پنج ساعت تکانی به بدن مبارکشان بدهند و با موسیقی از بابا کرم و بندری گرفته تا هلی‌کوپتری از خودشان در حیاط زندان در کنند.
رئیس مبتکر این طرح قرکمری اعتقاد دارد با این کار فضای زندان به محیطی شاد و پویا تبدیل می‌شود و حرکات موزون باعث می‌شود خیلی از آنها روحیه مطلوبی پیدا کنند و بعد آزادی از زندان کمتر به فکر خلاف بیفتند. هر فصل مسابقه‌ای هم بین زندانیان حرکات موزون‌گر(!) برگزار می‌شود که نفرات برگزیده یک هفته اجازه رفتن به مرخصی پیدا می‌کنند. به عبارتی دیگر هر کسی بهتر همچین و همچون کند، می‌تواند مدتی به آغوش خانواده بازگردد.
۳
نقل قولی در بین دزدان خرده‌پای اتریشی رد و بدل می‌شود که مضمونش احتمالا چیزی در این مایه‌هاست که: آقتابه دزدی که بره پنج ستاره، هیچ وقت شتر دزد نمی‌شه!
این پنج ستاره اسم شیک‌ترین زندان جهان است که در اتریش قرار دارد. این زندان مخصوص زندانیانی است که مرتکب جرایم سبک شده‌اند. هدف انتقال آنها به این زندان هم این است که با نگه‌داری و خوش‌برخوردی با آنها به نوعی آنها را از ارتکاب به جرایم سنگین در آینده باز دارند. اما زندان پنج ستاره آن‌قدر به همان آفتابه دزدهای اتریشی حال داده که وضعیت سرقت در این کشور اروپایی به طرز عجیبی در دو سال اخیر افزایش یافته. به عنوان مثال آمار سرقت در این کشور کوچک ۴۰ برابر کشور بزرگی مثل آمریکاست. نظرسنجی از زندانیان این زندان حاکی از آن است که ۸۹ درصد آنها تمایل دارند دوباره به این زندان برگردند. قرار است به زودی این زندان فوق‌العاده شیک بسته شود، وگرنه ممکن است تا چند سال آینده کمتر سارق اتریشی پیدا شود که دلش نخواهد به این زندان – هتل پنج پنج ستاره برود.
۴
وقتی کتاب معروف گینس را ورق بزنیم، به یک زندان بر خواهیم خورد که نامش در این کتاب هم آورده شده؛ زندان سارک در جزیره‌ای به نام گورنزی که ما بین فرانسه و انگلیس قرار دارد. این زندان کوچک‌ترین زندان جهان است که مجرم‌های این جزیره را در آن نگه‌داری می‌کند. زندان سارک بیشتر از ۱۵۰ سال قدمت دارد و مدت زمانی که در این جزیره کسی را در آن زندانی می‌کنند نهایتا یک یا دو روز است. البته در این جزیره چند هزار نفری سال‌هاست که کسی دست از پا خطا نکرده است، اما این دلیل نمی‌شود که این زندان تعطیل باشد. هر ماه در بین ساکنان این جزیره قرعه‌کشی انجام می‌شود تا طبق آن هر روز یک نفر به صورت نمادین به عنوان زندانی در این زندان قرار گیرد.
یعنی یک نفر که بخواهد در این جزیره زیبا ساکن شود و از هیاهوی شهرهای بزرگ خلاص شود و حظی از این جزیره سرسبز ببرد، ممکن است هراز چند گاهی زندان را هم تجربه کند.
۵
شاید با خودتان می‌گویید اگر همه زندان‌ها به همین با حالی هستند، آدم بدش نمی‌آید گذرش به آنجاها بیفتد. پس برای این‌که ضدحالی هم نوش جان کنید، به سراغ با امنیت‌ترین زندان جهان می‌رویم. در اوایل دهه ۹۰ و در اوج ضعف زندان‌های آمریکا و زیادشدن فرار از آنها، دولت آمریکا بودجه مخصوصی را برای ساخت یک زندان مجهز تصویب می‌کند. زندانی که در نهایت در سال ۱۹۹۴ رسما تاسیس می‌شود. زندان آدکس در شهر فلورنس در ایالت کولورادو. این زندان باامنیت‌ترین زندان جهان است و فرار از آن غیرممکن است. در ۱۶ سالی که از آغاز به کار آن گذشته تاکنون هیچ کس موفق به فرار از این زندان نشده است. این زندان فقط مخصوص زندانیانی است که به مجازات حبس ابد محکوم شده‌اند. این‌که هیچ کدام از جنایتکارانی که در این زندان هستند، تاکنون اقدام به فرار نکرده‌اند، دلیلی دارد که شاید بد نباشد بدانید: اگر یک زندانی قصد فرار داشته باشد و در عین ارتکاب فرار دیده شود، بعد از دستگیری در ظرف مدت کمتر از یک روز با صندلی الکتریکی به آن دنیا فرستاده خواهد شد.
در آدکس زندانیان هیچ گونه ارتباطی با هم ندارند و تنها ۹ ساعت در هفته می‌توانند از سلول‌هایشان خارج شوند. سلول‌های آنها هم چندان تعریفی ندارد. کوچک و بدون پنجره و طبیعتا نور. یک انفرادی کامل. این زندان هم برای نمونه گفته شد تا مبادا فکر کنید زندان جای خوبی است.
۶
خودکفا‌ترین زندان در جهان زندان باستویی در نروژ است. این که می‌گویم خودکفا، دلیل دارد. در این زندان که در کنار یک مزرعه بزرگ قرار دارد، زندانیان می‌بایست مواد غذایی مورد نیازشان را خودشان تامین کنند.
طبق قوانین این زندان، رژیم غذایی گیاه‌خواری است و هیچ مدل گوشتی در این زندان پخته نمی‌شود. زندانیان موظف‌اند در مزرعه‌ای که در کنار زندان است، به کشاورزی مشغول شوند و غذای مورد نیازشان را از همان جا تهیه کنند. زندان باستویی انرژی مورد نیاز خودش را از طریق صفحات خورشیدی تامین می‌کند و این یعنی وقتی که خورشید غروب می‌کند، دیگر نه از برق خبری است و نه چیزهای دیگر. این زندان که هر ساله در فهرست جهانی زندان‌های برتر جهان در بین ۱۰ زندان برتر قرار دارد، به طور مشترک توسط اداره زندان‌های نروژ و سازمان محیط زیست این کشور اداره می‌شود.
زندانیان نگون‌بخت این زندان مجبورند در مزرعه کار کنند، گیاه نوش جان کنند و تا خورشید غروب می‌کند، تشریف ببرند بخوابند. آنها در مدت حبسشان در باستویی روزی ۱۰۰ دفعه به خودشان الفاظ رکیکی را نثار خواهند کرد که چرا خلاف کردند که سر از این مکان در بیاورند.
۷
شهر مادرید به غیر از این‌که پایتخت کشور اسپانیاست و باشگاه ورزشی معروف رئال مادرید در آنجاست، در یک چیز دیگر هم شهرتی جهانی دارد؛ خانوادگی‌ترین زندان جهان که در ۴۰ کیلومتری جنوب شهر مادرید قرار گرفته است. داستان این زندان به این صورت است که زوج‌های خلافکار اسپانیایی که از قضا اولاددار هم هستند، به این زندان منتقل می‌شوند تا دوره محکومیتشان را همگی در کنار هم در زندان سپری کنند. زندان آرانجوئز در حدود ۴۰ سلول کاملا مجهز دارد که هر خانواده در یکی از آنها سکونت می‌کند. این که می‌گویم مجهز، یعنی خیلی مجهز. به عنوان مثال در این زندان از مهد کودک بگیرید تا زمین‌های بازی مجهز برای فرزندان آقایان و خانم‌های خلافکار در نظر گرفته شده است.
۸
در اغلب فیلم‌هایی که در آن محیط زندان را نشان می‌دهد، اغلب زندانیان در حال دعوا یا درگیری با یکدیگر هستند. مسئولان زندان سرسو چتومال مکزیک هم برای این‌که از رفتارهای خشن و درگیری‌های درون زندان جلوگیری کنند، راه‌حلی جالب برای زندانشان در نظر گرفته‌اند که این راه حل باعث شده نام این زندان در فهرست عجیب‌ترین زندان‌های جهان قرار بگیرد. برای زندانیان انواع و اقسام مسابقات ورزشی از بوکس گرفته تا راگبی قرار داده شده تا با شرکت در آن کرم خلافکاری و خشونت خودشان را آنجا آزاد کنند. در ازای شرکت‌کردن و برنده‌شدن هم امتیازهای بسیار خوبی به آنها تعلق خواهد گرفت. با این روش زندانیان دیگر در محیط زندان با هم گلاویز نمی‌شوند، اما در عوض در مسابقات ورزشی حسابی از خجالت همدیگر در می‌آیند. امتیازاتی هم که گفته شد، به اندازه کافی وسوسه کننده هست تا یک زندانی به خاطرش حالی اساسی به زندانی دیگر بدهد، البته در میدان نبرد ورزشی: سلول‌های کاملا مجهز به گاز، تلویزیون، یخچال، سیستم خنک‌کننده به همراه غذای خوب، پاداش گوشمالی دادن زندانیان دیگر در میادین ورزشی زندان سرسو چتومال است. البته به قول معروف همه زندانیان داخل زمین رقیب هستند و در خارج زمین دوست و رفیق(!)
بازدید:۷۶۲۳۵۴
رتبه مقاله درگوگل: